
Jak układ odpornościowy walczy z wirusem?
Po zainfekowaniu wirusem SARS-CoV-2 nasz układ odpornościowy rozpoczyna dramatyczną wojnę na terenie górnych, a potem dolnych dróg oddechowych.
Zazwyczaj kończy się ona zwycięstwem, ale niestety czasem zbiera też śmiertelne ofiary. 80% zarażonych przechodzi infekcję łagodnie lub nawet bezobjawowo. U kilkunastu procent infekcja ma ciężki przebieg, kilka procent zarażonych umrze. Wiele estymacji mówi o tym, że nawet 70% populacji zostanie zarażone. Możemy mieć nadzieję, że liczba ta będzie mniejsza, ale należy być przygotowanym na realistyczny scenariusz.
Nie wiemy jeszcze wszystkiego na temat nowego wirusa i szczegółów reakcji immunologicznej, jednak poniżej przedstawię możliwy scenariusz.
Po wejściu do organizmu wirus przejmuje ludzkie komórki, replikuje się, a jego kopie zarażają kolejne komórki, powodując rozprzestrzenianie się choroby. Wirus dostaje się do organizmu poprzez nos, usta lub oczy, następnie przyłącza się do komórek w drogach oddechowych, posiadających na powierzchni białko ACE2 i je infekuje. Wówczas ludzkie komórki, które zostały zarażone, stają się fabrykami do produkcji wirusów. Nasz układ odpornościowy rozpoczyna dramatyczną walkę.
• LIMFOCYTY T
Do walki pierwsze ruszają limfocyty T – te, w przeciwieństwie do limfocytów B – nie wytwarzają przeciwciał, ale bezpośrednio atakują i zabijają zarażone ludzkie komórki, aby w ten sposób zahamować infekcję. Są odpowiedzialne za tzw. komórkową odpowiedź odpornościową. Literka T pochodzi od grasicy (łac. Thymus) – narządu, w którym limfocyty T dojrzewają. Limfocyty T niszczą zarażone komórki, wydzielając między innymi porfiryny i cytotoksyny. Wzywają również na pomoc makrofagi i stymulują produkcję przeciwciał przez limfocyty B.
Niestety, podstawowe badania krwi, tj. morfologia z rozmazem, nie pokazują dokładnie ile mamy limfocytów T, informują jedynie o ilości wszystkich limfocytów. Można wykonać bardziej zaawansowane badania i dowiedzieć się o liczbie limfocytów T oraz ich subklas.
Wiemy, że aby limfocyty T mogły migrować do miejsca docelowego, tam gdzie toczy się infekcja oraz ulegać różnicowaniu, potrzebne są dobrze działające mitochondria. Mitochondria są naszymi wewnątrzkomórkowymi fabrykami energii, której tak potrzeba w czasie tej brutalnej wojny immunologicznej.
Gdy Limfocyty T znajdują się w płucach, zabijają zakażone komórki i wszystko, co w nich jest. Zaczyna się reakcja zapalna i mobilizacja całego układu odpornościowego. Niestety płuca są najgorszym miejscem, w którym ta bitwa może się wydarzyć.
• PRZECIWCIAŁA
W międzyczasie pojawiają się przeciwciała, czyli białka w kształcie litery Y, produkowane przez limfocyty B, które oklejają wirusy.
• MAKROFAGI
Na miejscu pojawiają się makrofagi, powstające z przekształconych monocytów. Monocyty zna prawdopodobnie każdy z nas z wyniku morfologii krwi. Gdy przechodzą z krwi do tkanek, przekształcają się właśnie w makrofagi. Należą one do tzw. komórek żernych (słowo makrofag oznacza wielki zjadacz). Dokonują fagocytozy, czyli zjadają wirusy i zakażone nimi komórki. W miejscu bitwy te duże komórki wytwarzają również cytokiny zapalne TNF alfa i interferon.
• STAN ZAPALNY
W tym czasie przybywa w płucach martwych komórek i wszystko objęte zostaje stanem zapalnym. Jeśli duża objętość płuc zajęta jest przez chorobę, ograniczona jest ilość tlenu dostarczana organizmowi. Na tym polega mechanizm niewydolności oddechowej prowadzącej do śmierci. Jest też możliwy tzw. sztorm cytokin, podczas którego nie działają żadne mechanizmy regulatorowe. W tym stadium nasze własne tkanki zostają zniszczone, a układ odpornościowy pozbawiony regulacji staje się niewydolny. Przestymulowany układ odpornościowy może niszczyć zdrowe komórki płuc.
Na wiele elementów układu odpornościowego możemy mieć pozytywny wpływ, a tym samym ograniczyć wpływ infekcji na nasz organizm.
Wszystko zaczyna się od najprostszych rzeczy:
- redukcji stresu;
- aktywności fizycznej;
- dobrego snu;
- unikania używek;
- zdrowej diety.
Możemy do tego dołożyć przemyślaną suplementację wspierającą układ odpornościowy i mitochondria, a także działającą przeciwzapalnie. Wszystkie opisane czynniki mogą być zdiagnozowane dostępnymi w naszym centrum testami, których wyniki pomogą opracować spersonalizowane postępowanie.
Dr Krzysztof Majdyło