Integracyjne terapie raka były dotychczas, zarówno w skali kraju jak i świata, definiowane w bardzo różny sposób.
Niezwykle istotne jest sprecyzowanie terminu „terapia integracyjna” i określenie zakresu jej stosowania. Przede wszystkim, integracyjne leczenie raka polega na postrzeganiu ludzkiego organizmu jako spójnej całości.
Terapia taka cechuje się synergicznym, współdziałającym zastosowaniem leczenia tradycyjnego, immunologicznego i biologicznego, przywiązując jednocześnie dużą wagę do psychiki pacjenta. Bierze ona pod uwagę jego indywidualne potrzeby i odczucia związane z przebiegiem choroby. Celem tej metody leczenia jest wprowadzenie dostosowanej do konkretnego przypadku, jednostkowo planowanej i interdyscyplinarnej terapii o maksymalnej skuteczności.
Do integracyjnych terapii raka należą, obok chirurgicznego usuwania guzów, chemio- i radioterapii, również terapia hormonalna, łagodzenie bólu, immunoterapia, wspomaganie prawidłowej przemiany materii, pomoc psychologiczna i dbanie o zdrowy styl życia – aktywność ruchową i odpowiednią, pełnowartościową dietę. Przy tej metodzie leczenia oferuje się też wykorzystanie najnowszych odkryć z zakresu onkologii, mogących wesprzeć terapię integracyjną. Ogromne znaczenie ma więc nieustanne monitorowanie postępów medycyny i śledzenie ogólnoświatowej literatury tematycznej, związanej z indywidualnym podejściem do leczenia raka.
Gdy tylko nowotwór zostanie zdiagnozowany, jeszcze przed operacją, powinno się za pomocą wszelkich możliwych środków zaplanować szczegółową, indywidualnie dobraną terapię. Zadbać należy również o zahamowanie dalszego rozwoju raka oraz jego przerzutów na inne organy. Celem powinno być zarówno maksymalne zwiększenie ilości wyzdrowień, jak i poprawa jakości życia podczas leczenia.
Ważne jest więc także łagodzenie skutków ubocznych intensywnych metod terapeutycznych, co stanowi również jeden z ważniejszych punktów terapii integracyjnej. Pacjent powinien aktywnie i świadomie uczestniczyć w planowaniu leczenia i monitorować bieżące wyniki podjętej terapii, co przyczynia się do wzrostu jej efektywności. Udzielenie szczegółowych informacji na temat dokumentacji i odczytywania wyników badań powinno być oczywistym elementem rozpoczynającym wspólne działania.
Zakres terapii integracyjnych
Po zdiagnozowaniu nowotworu pacjent powinien przede wszystkim otrzymać indywidualną poradę, a następnie personalny plan terapii sformułowany przez lekarza prowadzącego. Stopniowa diagnostyka, taka jak test wrażliwości na chemioterapie, określenie aktualnego stanu systemu immunologicznego (odporności pacjenta), czy późniejsze badanie stopnia rozwoju nowotworu, powinna służyć optymalnemu wyborowi metod terapii.
Na poszczególnych stopniach leczenia wprowadzone mogą zostać między innymi; chirurgia mikroinwazyjna, systemowa lub miejscowa chemioterapia, radioterapia, terapia hormonalna, terapie temperaturowe, leczenie bólu, szczepienia, stymulacja systemu immunologicznego, planowanie diety, terapia ortomolekularna, wspieranie aktywności i terapia ruchowa. Psychoterapia może natomiast przyjmować zarówno formy rozmów z terapeutą, technik relaksacyjnych, jak i emocjonalnego wsparcia dla pacjenta w trakcie jego indywidualnego leczenia.
Podczas planowania leczenia nie należy pomijać kwestii etycznych – między innymi tych związanych z finansową stroną terapii. Jednym z aspektów, z którymi należy się skonfrontować jest skomplikowany temat podejścia do onkologii jako dziedziny przemysłu farmaceutycznego. Z rozmów z pacjentami dotkniętymi rakiem wynika jednoznacznie; od kwestii finansowych zawsze ważniejsza jest nadzieja na wyzdrowienie, przedłużenie życia i dopasowana do indywidualnych potrzeb efektywna terapia. Celem diagnozy jest nie tylko dalsza walka z chorobą, ale także uświadomienie pacjenta co do rokowań i stanu zaawansowania raka. Zaangażowanie w terapię oznacza także samodzielne zdobywanie informacji i współdecydowanie na temat podejmowanych środków.
Wymaga to przede wszystkim zbudowania zaufania i porozumienia pomiędzy pacjentem, lekarzem i kliniką. Jest to podstawa do znalezienia najlepszej drogi postępowania. Bardzo ważny jest jednak również fakt, że żadna terapia nie zastąpi troski o własne zdrowie.
Systematyczny zdrowy styl życia i dbanie o system immunologiczny są największą siłą pomocną w walce z rakiem.
Dr med. Andreas Wasylewski
za „Aktualności Medyczne”, numer 1, 2015.