Neuroimmunologia koncentruje się na badaniu wpływu układu odpornościowego na funkcjonowanie mózgu oraz rozwój chorób neurologicznych, takich jak stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, Parkinsona czy inne schorzenia neurodegeneracyjne. Dużą uwagę poświęca się również roli komórek odpornościowych w zaburzeniach psychicznych i behawioralnych, takich jak depresja, schizofrenia, czy zaburzenia ze spektrum autyzmu.

Kluczowym celem tej dziedziny jest lepsze zrozumienie, jak układ odpornościowy wpływa na ośrodkowy układ nerwowy (OUN), w tym jak reakcje immunologiczne mogą inicjować lub przyspieszać procesy neurodegeneracyjne. Obejmuje to badanie mikrogleju (komórek odpornościowych mózgu) i jego roli w rozwoju i utrzymaniu zdrowia mózgu, jak również w odpowiedzi na uszkodzenia czy infekcje.

Neuroimmunolodzy dążą do opracowania nowych strategii leczenia, a nawet zapobiegania chorobom neuroimmunologicznym. W tym celu starają się dogłębnie zrozumieć te złożone interakcje na poziomie molekularnym, komórkowym i systemowym. Badania w tej dziedzinie mogą prowadzić do rozwoju nowych terapii, które będą w stanie modyfikować odpowiedzi immunologiczne, wspierać regenerację nerwów lub łagodzić objawy chorób neurodegeneracyjnych i psychiatrycznych.

Objawy chorób neuroimmunologicznych są niezwykle zróżnicowane i niespecyficzne, obejmując zarówno problemy neurologiczne, jak i ogólnoustrojowe, co często utrudnia ich jednoznaczną diagnozę. Należą do nich m.in.:

Choroby neuroimmunologiczne obejmują szeroki zakres schorzeń, w tym autoimmunologiczne, demielinizacyjne, neurodegeneracyjne oraz neurorozwojowe, które wpływają na funkcjonowanie zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego układu nerwowego. Są to schorzenia o zróżnicowanej etiologii, obejmujące zarówno infekcje, jak i zaburzenia immunologiczne, często prowadzące do uszkodzeń neurologicznych i objawów o charakterze poznawczym, ruchowym oraz sensorycznym.

Diagnostyka neuroimmunologiczna powinna obejmować szereg elementów, które pozwalają na ocenę zarówno stanu neurologicznego, jak i immunologicznego pacjenta. Oto kluczowe składniki:

1. Wywiad lekarski: Szczegółowe pytania dotyczące objawów neurologicznych, historii chorób, rodzinnych schorzeń autoimmunologicznych oraz potencjalnych czynników ryzyka.
2. Badanie neurologiczne: Ocena funkcji neurologicznych, takich jak siła mięśniowa, odruchy, koordynacja i czucie.
3. Badania obrazowe: Rezonans magnetyczny (MRI) mózgu i rdzenia kręgowego, aby zidentyfikować zmiany demielinizacyjne, stany zapalne czy inne nieprawidłowości, badanie EEG w celu oceny funkcjonowania mózgu
4. Badania diagnostyczne: badania oceny stanu immunologicznego, kompleksowy screening organizmu, patogenów: wirusowych, bakteryjnych, pasożytniczych, grzybiczych, mykotoksyny, metale, hormony, badania metaboliczne, stan mikroflory jelitowej wraz z markerami zapalnymi. Diagnostyka powinna zawierać badania z krwi, kału, moczu, śliny.
5. Testy genetyczne: Analiza genów związanych z chorobami autoimmunologicznymi lub neurodegeneracyjnymi.
6. Ocena psychologiczna lub/i psychiatryczna: W niektórych przypadkach może być konieczna ocena stanu psychicznego pacjenta, aby zrozumieć wpływ choroby na jego funkcjonowanie.
7. Monitorowanie postępu choroby: Regularne badania w celu oceny progresji choroby i odpowiedzi na leczenie.

Kompleksowe podejście do diagnostyki neuroimmunologicznej pozwala na dokładniejsze zrozumienie stanu pacjenta i lepsze dopasowanie terapii.